De haard in het Ierse huis

• Mei 15, 2024

Het is zeldzaam om een ​​Iers huis te vinden, tenminste een in een huis, dat geen open haard, houtkachel of ‘bereik’ heeft. Hoewel Ierse appartementbewoners misschien geen toegang hebben tot een echte brand, kan ik niet zeggen dat ik ooit een Iers huis ben binnengegaan dat geen manier heeft om een ​​match te maken met stokken, gras, houtblokken of kolen. Zoals oma Cuckson zou zeggen, "zelfs in de zomer" juicht een brand. "

Deze zomer van 2014 was ongebruikelijk warm. Een vriend heeft opgemerkt dat ze sinds mei geen vuur meer hoeven aan te steken. Maar terwijl we dichterbij de herfst-equinox komen en er een koude wind uit het noordoosten komt, merkte ik gisteren voor het eerst in maanden het vuur aan. Gisteravond liep ik over onze rijstrook en rook de bekende mix van turf en kolenrook. Mijn buurman had ook vroeg zijn vuur aangestoken.

Een van de dingen die voor mij zo onderscheidend is aan de Ierse cultuur, is dat ze zelfs met modernisering een nauwe band hebben behouden met de natuurlijke elementen. Hoewel water kan worden doorgesluisd en gedoseerd, is er nog steeds een eerbied voor de heilige bronnen en heilige bronnen die het Ierse landschap stippelen. De aarde wordt gevierd in verhalen die verband houden met plaatsnaam. In feite is hier een apart Iers woord voor - dinnshenchas. Waar ik woon in Noordwest-Ierland wordt gerekend dat we de schoonste lucht in West-Europa hebben. Boswandelingen laten inderdaad zien dat de boomlongwort en andere schimmels de takken en stammen afdekken en getuigen van de schone lucht die hun groei ondersteunt. Ierland heeft al vele jaren verplichte 'rookloze' steenkool, wat ook heeft bijgedragen tot het handhaven van een goede luchtkwaliteit.

Maar het haardvuur is het allereerste van allemaal. Er is nog steeds heimwee naar de uitrusting van de haard van het huisje. In veilingruimtes en rommelwinkels vind je vaak de driepotige gietijzeren potten die in het niet zo verre verleden de belangrijkste familie kookpot zouden zijn geweest. Evenzo vind je de zware gietijzeren ketels die verwarmd water hebben voor thee, evenals voor het wassen. Minder vaak vind je de ‘creel’, de ijzeren beugels waaraan de ketel boven de vlam hangt.

De moeder van mijn partner vertelde me hoe de aardappelen in de driepotige pot zouden worden gekookt. Vervolgens, met behulp van een houten kever, zouden de schoffels worden fijngestampt met boter. Zoals ze zou zeggen: "Chomping the champ!" Aardappelen pureren, met andere woorden. Die kleine pot kan ook elke ochtend worden gebruikt om een ​​vers sodabrood te bakken. Inderdaad, in Fermanagh gaat Margaret Gallagher elke ochtend het huisje van haar familie binnen, steekt het vuur aan en bakt haar dagelijks brood van 'fadge' op de oude manier - in de driepotige ijzeren pot boven een open haard.

De haard was ook de ontmoetingsplaats voor familie en vrienden om verhalen te delen, garens te spinnen, geschiedenis mee te delen samen met roddels, verzen te reciteren en liedjes te zingen. Je kunt de overdracht van de Ierse cultuur niet scheiden van vuur en haard.

Vuur was een belangrijk onderdeel van heidense Ierse festivals. Het vertegenwoordigde zuivering in Bealtaine, in mei, toen het vee door twee vreugdevuren werd gerend om ongedierte te ontsmetten. Er wordt gezegd dat het allereerste Bealtaine-vuur werd aangestoken op Uisneach en dat het zeven jaar lang brandde; de vlammen waren groot genoeg om te worden gezien in elke Ierse provincie. De traditie is dat elk huishouden een sintel uit het vuur van Uisneach Bealtaine nam en op zijn beurt die sintel door de eeuwen heen elke Ierse haard ontstak.

Voor veel emigranten die in een stad zonder open vuur wonen, ontbreekt er een essentieel element in het leven. Thuiskomen voor veel terugkerende emigranten is het plezier om voor de dansende vlammen met familie te zitten, thee te drinken en het nieuws in te halen, zich koesterend in de warmte van die eeuwige vlam die thuis wordt genoemd.

Video-Instructies: Geography Now! Ireland (Mei 2024).